De kraker en de regel van elf

Lyon (Frankrijk), 17 augustus 2017. Vanochtend was het tijd voor de kraker op de wereldkampioenschappen voor landenteams in Lyon: Zweden–Nederland bij de vrouwen. Bij het begin van de wedstrijd staat Zweden eerste in de round‑robin en Nederland tweede. We gaan kijken in de open kamer bij Carla Arnolds & Martine Verbeek tegen Emma Övelius & Sandra Rimstedt. Laatstgenoemden, Emma nog als Sjöberg, wonnen twee jaar geleden de vrouwenparen op het open Europees kampioenschap in Tromsø. In de gesloten kamer nemen Magdaléna Tichá & Wietske van Zwol het op tegen Pia Andersson & Kathrine Bertheau. Dit jaar wonnen Magie en Wietske de vrouwenparen op het open EK in Montecatini. Alle ingrediënten lijken dus aanwezig om te spreken van een ‘kraker’; resteert alleen de vraag: wie kraakt wie?

Regel van elf

Is het wel of niet een goed idee een zwakke tot matige hand met een zeskaart hoog en een vijfkaart(+) laag te openen op vierhoogte? De voorstanders vinden van wel, wijzen erop dat zulke handen tamelijk vaak voorkomen en spreken van de moderne ‘regel van elf’ (wegens de elf kaarten in twee kleuren). De tegenstanders wijzen op ervaringen – van henzelf of van anderen – zoals verwoord door de Amerikaanse Karen McCallum:

For 45 years, whenever I opened 4♥ [on such a hand], partner had a singleton heart and 5 diamonds.

Een recente ontwikkeling in de biedtheorie vormt het gebruik van hoge openingen om specifiek dergelijke handen aan te geven. Als daarvoor de openingen 4♣/♦ en eventueel ook 3SA worden gebruikt, dan heet die conventie ‘Robins Nest’ (naar de uitvinder, de Amerikaan Larry Robbins). Zoals wel vaker gebeurt noemen sommigen die er geen eigen ervaring mee hebben dit een ‘onzinconventie’, maar bevalt zij de gebruikers prima. Ook worden voor dit doel wel de openingen 4♥/♠ gebruikt en verhuist de ‘klassieke’ 4♥/♠-hand op een eenkleurenspel dan naar een andere hoge opening, bijvoorbeeld 4♦ als een soort multi.

Op onderstaand spel, niet het grootste van de wedstrijd maar wel het leukste (vinden wij), betoont Martine Verbeek zich duidelijk van de ‘regel van elf’-school:

Gelukkig heeft Carla Arnolds niet de singleton harten en vijf ruiten uit de nachtmerries van Karen McCallum, maar juist een vijfkaart harten mee. 5♥ zit er nog in; het eindcontract is daarom par (resultaat van optimale inspanning van beide partijen) als Martine het op haar zwakke kaart ook nog van een doublet voorziet (volgens hun systeemkaart geldt hier geen forcing pas). Nederland scoort 300 tegen 5♣ ongedoubleerd een down aan de andere tafel: 6 imps winst.

Als het spel erop Magdaléna Tichá & Wietske van Zwol weer eens op minimale waarden drie hoog gedoubleerd maken (zie ook ons eerste artikel van 16 augustus), maar op het laatste spel Zweden 4♥ biedt en maakt waar Nederland in 3SA twee down gaat, heeft geen van beide teams de ander ‘gekraakt’. Helaas wijkt aanvankelijk de uitslag op BBO sterk af van die op de uitslagenwebsite, maar uiteindelijk verliest Nederland de wedstrijd met één imp.

Zie ook de pagina 2017 World Teams Championships Lyon van IMP met videogalerij en fotoalbum van Elisabeth van Ettinger.