‘Ik heb een hekel aan bedrog’

Barcelona, 26 april 2016. Bijna negen maanden geleden werd de bridgewereld opgeschrikt door wat is uitgegroeid tot het grootste schandaal in zijn geschiedenis. Onder anderen Fulvio Fantoni en Claudio Nunes, de nummers een en twee van de Wereld Bridge Federatie, werden beschuldigd van vals spel (zie ook ons artikel van 14 september 2015). De commotie blijft niet beperkt tot het bridgespel wanneer bekende bladen als Vanity Fair, Rolling Stone en The New Yorker uitvoerige artikelen hebben gewijd aan de beweringen van vals spel. Beschuldigingen vlogen over het internet. De European Bridge League (EBL), de American Contract Bridge League (ACBL) en de Italiaanse bridgebond FIGB hebben onderzoekscommissies ingesteld. De FIGB heeft Fantoni en Nunes al veroordeeld tot een schorsing van drie jaar.

Waar her en der beschuldigingen zijn geuit, hield de verdediging zich muisstil. Daarom toog Jan van Cleeff namens Bridge Magazine IMP en Neapolitan Club naar Barcelona voor een exclusief interview met Enrique Morera, een jurist uit Barcelona, om de andere kant van het verhaal te vernemen.

Meneer Morera, kunt u iets over uzelf vertellen?
Ik heet Enrique Morera. Ik ben de advocaat belast met deze zaak. Mijn kantoor is gevestigd in Barcelona. Ik speel ook al veertig jaar bridge. Ik heb de leiding over het verdedigingsteam; ik coördineer het team advocaten in Madrid, Italië en de Verenigde Staten. De andere advocaten komen uit Amerika en Italië. We communiceren telefonisch en per e‑mail en binnenkort komen we persoonlijk bijeen in Madrid.

Hoe bent u aan deze zaak gekomen?
Fantoni heeft me benaderd, want ik was hem aanbevolen door een heel goede bridger, Javier Massana. Op een dag belde hij me op en vroeg me of ik belangstelling had om deze zaak op me te nemen. Ons advocatenbureau is goed vertrouwd met sportrecht, doordat ik als juridisch adviseur in het bestuur van de voetbalclub Español heb gezeten. En tijdens een bridgetoernooi een paar jaar geleden heb ik namens een aantal spelers een onderzoek geleid naar vals spel. Dat  mondde uit in een veroordeling. Gelukkig, want ik heb een hekel aan bedrog.

Wat is uw specialisme?
Onze specialiteit is ondernemingsrecht. Wij hebben allerlei expertise aan boord, waaronder economie, dus niet alleen rechten.

Verdedigt u zowel Fantoni als Nunes?
Ja, ik vertegenwoordig beide spelers gezamenlijk.

Wat bepleit u, zijn zij schuldig of onschuldig?
Wij kiezen onze zaken uit; gelukkig kunnen we ons dat veroorloven, want onze omzet hangt niet uitsluitend van deze opdracht af. Wij houden van ons vak en we zijn van meet af aan hartstochtelijk met deze zaak bezig, omdat geheel overtuigd zijn van de onschuld van cliënten en de manier waarop de beschuldigingen zijn geuit helemaal onjuist zijn. Het internet heeft tot een situatie geleid waarin het mogelijk is mensen straffeloos te onteren en te lynchen. Dat is wat er aan de hand is en ons eerste doel is het herstel van de geleden reputatieschade.

Binnen vijf minuten zie je of iemand een onpartijdig is. Dat is de reden dat ik deze zaak heb genomen. Het is geen juridische kwestie, maar een zaak van rechtvaardigheid. Ongelofelijk. Een kind ziet dat ze onschuldig zijn. Ik ben nogal emotioneel. Gedurende mijn loopbaan heb ik nooit eerder zo’n puinhoop meegemaakt. De chaos is compleet, zeker na een verklaring van de WBF dat het on-line lynchen niet is toegestaan en het streng verboden is iemand zonder een nette procedure te beschuldigen. (http://neapolitanclub.altervista.org/eng/statement-by-wbf-9-october-2015.html)

De FIGB heeft onlangs zijn uitspraak gepubliceerd. Bent u tevreden over de uitkomst?
Ik ben tevreden over de uitspraak, want die is zo gek dat hij ongetwijfeld zal worden herroepen. De druk van de situatie kan tot dit soort uitspraken leiden. Voor iemand die om recht geeft, is het ongelooflijk zoiets te zien te krijgen.

Ziet u juridische missers?
Je hoeft geen juridisch expert te zijn om te zien dat iemand een ander heeft veroordeeld zonder bewijs. Kijk eens wat er is gebeurd in Italië. Om te beginnen ontving de EBL de beschuldiging, op grond van een video, dat iemand vals speelde en dat de code 96% accuraat zou zijn. De EBL begon de procedure, maar heeft mijn cliënten niet meteen geschorst. De EBL heeft een onderzoekscommissie ingesteld en ons een dossier gegeven dat samengesteld is door een derde; de EBL heeft dit niet ondertekend.

In Italië gingen ze uit van ze hetzelfde bewijs en beschuldigden ze Fantoni en Nunes, waarbij ze wezen op handen van het Europees kampioenschap 2014 in Opatija, Kroatië en van het wereldkampioenschap 2013 op Bali. Alle bewijs werd gepresenteerd in een rapport van de hand van Carlo Totaro, een bridger uit Italië. Totaro zag een verband tussen de code en het type hand in 125 van 127 handen. Hij zegt er niet bij hoe hij tot die conclusie is gekomen; hij stelt het alleen als feit dat dit toevallig zo is. Hij laat geen handen zien gespeeld op Bali. Als je naar YouTube gaat, blijkt de kwaliteit van de video’s van Bali te slecht om te zien wat er werkelijk gebeurt. Alle beschuldigingen zijn gebaseerd op de video uit Kroatië van Michael Clarke.

De FIGB heeft een onrechtvaardig vonnis uitgesproken, want hoewel wij onze verdediging hebben gepresenteerd, hebben ze die niet in aanmerking genomen. Daarom gaan we in beroep. Het vonnis van de FIGB verwerpt al het bewijs dat wij naar voren hebben gebracht; ze zeiden dat dit te laat was ingebracht. We hebben het ingebracht op 19 december. We hebben Italië gevraagd te wachten tot de EBL klaar is met zijn onderzoek. Aanvankelijk wachtte Italië, maar op het laatste moment besloten ze door te gaan. Dus wij hebben onze bewijzen tijdig ingebracht, maar de FIGB stelde vervolgens dat die te laat kwamen.

De EBL snapt niet wat de FIGB aan het doen is en waarom ze niet hebben gewacht (zie ook ons artikel van 14 april). Bovendien: hoe kun je iemand veroordelen zonder de bewijsstukken van de verdediging in aanmerking te nemen? Ze hebben niet gekeken naar onze bewijzen dat mijn cliënten onschuldig zijn. Het is moeilijker te bewijzen dat je onschuldig bent dan te bewijzen dat je vals hebt gespeeld; toch is ons het eerste gelukt.

Voordat Totaro was benaderd door de aanklager om een rapport te maken, schreef hij op Facebook dat hij ontstemd was over de wijze waarop een eerdere zaak tegen Fantoni-Nunes was behandeld in Italië in juni 2015. Hij zei dat het toentertijd niet behoorlijk was behandeld, maar dat dit nu beter zou gaan. Ik denk dat de FIGB Fantoni-Nunes gebruikt om aan de bridge wereld een boodschap te af te geven. Zij willen de eersten zijn die hen veroordelen, voordat alle anderen het doen.

Zo te zien bent u overtuigd dat de FIGB geen best vonnis heeft uitgesproken. Denkt u een goede kans te maken bij een beroep?
We hebben vijftien dagen om in beroep te gaan en dat doen we. Onze Italiaanse advocaat is ermee belast beroep aan te tekenen. Ik snap maar niet waarom ze in december met de verhoren zijn gestopt en ons hebben gevraagd te wachten tot de EBL klaar zou zijn. Ze hebben het verdaagd tot eind maart, maar toen was de EBL nog niet klaar. Wij hebben de FIGB gevraagd gewoon nog wat langer te wachten, maar ditmaal zijn ze doorgegaan met het vonnis.

Hebt u de stukken van het vonnis bestudeerd?
Het enige bewijs is de video met foute conclusies van Totaro. Wij worden geholpen door een wiskundige die Totaro niet kan begrijpen. Deze expert toont aan dat de analyse van Totaro onjuist is. Totaro aanvaardt toevalligheden en wat er van het internet te halen viel, hoewel de video weinig geloofwaardig in elkaar steekt. Hoewel dat geen deugdelijk bewijs vormt, luisterde de FIGB ten onrechte naar Totaro. Als ik iets zeg in het openbaar en jou toestemming geef om het te publiceren, geloof me dan maar dat het een feit is, niet mijn mening. Alles wat ik zeg is feiten.

Lieden die mijn cliënten beschuldigen, hebben een video zonder auteursrecht verstrekt die ze van YouTube hebben geplukt. De instigator van alle beschuldigingen heeft mijn cliënt gechanteerd; daarvan hebben we opnamen van telefoongesprekken en die hebben we als bewijs aangeboden. En kijk eens wat er op de achtergrond gebeurt: een openbare bekentenis van twee beroemde spelers [Piekarek en Smirnov – JvC], de Duitse doctors en niet te vergeten Fisher en Schwartz. Hun advocaten ken ik niet. Ik geloof in de FIGB en de EBL en ik heb vertrouwen dat alles zal worden opgehelderd en opgelost.

De beschuldiging berust op de volgende elementen:

• Het publiek is ontvankelijk voor schandalen. Als ik een video laat zien en erbij zeg dat er een code is en dat die klopt met de handen, dan gaat niemand denken dat die video is gemanipuleerd. Ik heb bewijzen dat die video wel is gemanipuleerd en dat kan ik aantonen.
• Er is een code. Die was echter geconstrueerd na het zien van de handen. De wiskundige Colombo heeft laten zien dat je van dezelfde handen minstens drie codes kunt construeren, die goed kloppen en bridgetechnisch zinvol aandoen. Degenen die de video’s en de code hebben samengesteld, hebben het tonen van singletons en boeren niet in aanmerking genomen, terwijl die toch belangrijk zijn in bridge. Je kunt heel wat codes construeren uitgaande van dezelfde kaarten. Dit betekent dat een code geen deugdelijke wetenschappelijke basis vormt. Het zou natuurlijk anders liggen om op basis van een bestaande code toekomstige gebeurtenissen te beoordelen. Bovendien, ze hadden ook nog eens 30 kaarten eruit gehaald om maar het percentage fittende handen te verhogen.

De EBL heeft ons een bestand gestuurd met alle handen. In de stukken die ze ons hebben verstrekt, is het percentage van overeenkomst gedaald naar 90%. Het systeem om dat percentage in de video’s te berekenen, houdt geen rekening met dubbelzinnige handen. Dat is dan echter niet wiskundig streng; dubbelzinnige handen moeten ook meetellen. Als we dat doen daalt het overeenkomstpercentage naar 73,21%. Als we nog strenger zijn, komen we op 33,80% en bij de uitkomst op 48,44%. We moeten alle gevallen eruit laten waarin de uitkomst voor de hand ligt en het vervolg ook. De originele berekeningen zijn niet juist en dat gaan we bewijzen.

We kunnen bewijzen dat mijn cliënten heel wat keren tegen de code spelen. Niet in de meerderheid van de gevallen, want de vent die de code heeft verzonnen, heeft ervoor gezorgd dat die overeenkomt met de meerderheid van de handen. De methode die hij heeft gebruikt, is niet correct. De formule om het aantal overeenkomsten (kaarten conform code) te berekenen, deugt niet:

De juiste formule moet echter luiden:

Dit laatste verlaagt het overeenkomstpercentage enorm, doordat er zo veel dubbelzinnige kaarten zijn. Daarom, in plaats van 90% daalt het percentage naar ver onder de 50%. Dit bewijst dat de kaarten willekeurig zijn neergelegd en geen deel uitmaken van een code.

Als u overtuigd bent dat de berekeningen niet deugen, waarom bent u dan bang van de EBL?
Het probleem is de lijn van beschuldiging. Ze slikken voor zoete koek dat er toevallige overeenkomsten zijn, zonder zich af te vragen hoe dat komt.

Wordt de verdediging bijgestaan door bridgesterren?
Als ik bridge-experts nodig had, zou ik in moeilijkheden zijn, want dat zou inhouden dat ze op sommige handen een voordeel genoten. We hebben alle gespeelde handen bekeken en bestudeerd met mijn cliënten en we tonen aan dat er geen sprake was van voordeel.

Stel u wint de zaak, gaat u dan voor genoegdoening?
Daar ga ik niet over. Dat mogen mijn cliënten over beslissen. Me dunkt dat de beste genoegdoening is als ze in hun eer zijn hersteld; daarna kunnen we het over geld hebben.

En Fantoni Vacations, het bridge-reisbureau van Fulvio Fantoni?
Fulvio heeft veel steun van vrienden, net zoals Claudio. Ik kan echter niet zeggen of de onderneming zal blijven bestaan.

En Boye Brogeland, gaat u hem aanklagen, net als Fisher en Schwartz hebben gedaan?
Als advocaat laat ik mijn cliënten doen wat ze willen, maar als ik iemand aanklaag, dan zeg ik dat niet van tevoren. Dan dreig ik daar niet mee, dan doe ik dat gewoon.

Hoe is de relatie met Pierre Zimmermann?
Dat weet ik niet. Het is echter duidelijk dat het online lynching vooralsnog is gelukt. Ik weet niet eens of Fantoni en Nunes nog in Monaco wonen.

Hebt u Fantoni en Nunes ooit gevraagd of ze vals hebben gespeeld?
Dat was nergens voor nodig. In een relatie advocaat-cliënt is vertrouwen van het grootste belang. Niet alleen ben ik overtuigd dat ze onschuldig zijn, ik kan het ook bewijzen.

Hoe schat u uw kansen in?
Uiteindelijk zullen wij zegevieren, want we zijn onschuldig en dat kunnen we bewijzen. Het probleem is tijd en procedures. Tot een definitief vonnis komen vergt soms lange tijd. We hebben ook nog het zogenoemde Occam’s razor (Ockhams scheermes), hetgeen inhoudt dat als je voor een probleem twee of meer verklaringen hebt, de simpelste de juiste zal zijn. Ik heb nog nooit twee kerels bridge zien spelen zoals deze twee: hun capaciteiten zijn ongelooflijk. Dan is de meest simpele verklaring dat ze winnen omdat ze goed zijn.

Uw gedachten per saldo?
Die beschuldiging is gekkenwerk. Het is mijn vak aan te tonen dat de beschuldiging voortkomt uit het Rosenthal-effect: heb je eenmaal een proces en duikt er een schandaal op, dan zijn mensen eerder geneigd het te geloven. Hoe dat komt is lastig te begrijpen. Iemand gelooft in hun schuld en neemt een video op. Als iets dan niet klopt met wat men gelooft, wordt dat niet in aanmerking genomen. Als de code goed werkt, wordt dat getoond, werkt de code niet, wordt dat eruit gelaten.

Dit artikel is een coproductie van Bridge Magazine IMP en Neapolitan Club. Vertaling Rosalind Hengeveld.